Polyoma virus je prvi put otkriven i opisan 1981. Virus uzrokuje akutne i kronične bolesti kod više vrsta ptica. Kod papiga uzrokuje ptičji polyoma virus (APV), kod gusaka hemoragični polyomavirus, koji vodi do hemoragičnog nefritisa i enreritisa. Obje bolesti su upalne i smrtnost kod mladih ptica je vrlo visoka. Razlika između ptičjeg polyomavirusa i polyomavirusa koji se javlja kod sisavaca (polyoma virus SV 40) je stupanj smrtnosti koji je u ptica mnogo viši. Za bolest koju uzrokuje APV virus je karakterističan hepatitis, ascites i hipoperikardium. Smrtnost bolesti može biti i 100%. Mlada ptice koje prežive zarazu razviju kroničan oblik bolesti. Glavni simptom je nepravilnost u razvoju perja, često klinički znakovi nisu vidljivi. Ptice bez kliničkih znakova su najčešći prenositelji bolesti, fizički su normalno aktivne i normalno se razmnožavaju.
Virus APV može pogoditi sve vrste papiga, najviše su mu sklone are, aratinge, eklektuse, agapornise, nimfe, tigrice itd. APV može pogoditi i druge vrste ptica kao što su zebe, orlovi, jastrebi... Virus je raširen po cijelom svijetu. Svi do danas otkriveni tipovi virusa genetsko su vrlo slični tako da postoji samo jedan genotpi odnosno serotip. Virus APV prenosi se među odraslim pticama te sa odraslih ptica na potomke. Mladunci često uginu već u jaju. Mogu se i normalno izleći te uginuti u starosti 10-14 dana, a veće ptice 20-56 dana. Glavni uzrok smrti je zatajenje određenih mišića u tijelu. Često ne mogu prazniti gušu, pa hrana ne može prolaziti. Nastupi pothranjenost, dehidracija te na kraju smrt. Ukoliko prežive, često imaju manjak perja. Obično nedostaju perja na leđima, trbuhu te perja za letenje. Perje na krilima je obično normalno razvijeno. Nakon nekoliko mitarenja, gustoća perja se može popraviti.
Simptomi
- nedostatak perja- pogotovo na leđima, trbuhu te perja za letenje
- kasno pražnjenje guše- mladunci u gnijezdu mogu umrijeti sa punom gušom
- dehidracija
- depresija
- anoreksija i gubitak težine
- krvarenje ispod kože
- zatajenje vitalnih organa (neke ptice zato ne mogu letjeti)
- paraliza
Bolest je često smrtna te se zato razviju samo neki od navedenih simptoma
Dijagnoza
Postoji više testova koji uspješno dokazuju bolest. Najčešće se upotrebljava lančana reakcija polimeraze (PCR). Metoda omogućava umnožavanje i dokazivanje prisutnosti virusne DNA u uzorku. S njom možemo uspješno detektirati bolest iz uzorka krvi ili perja. Metoda je vrlo ugodna za ptice i vlasnike. Za dijagnozu se upotrebljavaju i imunološki testovi koji su često zbog varijabilnog imunološkog odaziva ptica neprecizni. Ukoliko je test pozitivan, potrebno je testirati i sve ptice koje su bile u doticaju sa bolesnom pticom, a bolesnu pticu je potrebno smjesta smjestiti u karantenu. Preporučujemo ponovno testiranje bolesnih ptica nakon 2 mjeseca.
Liječenje
Do danas nije razvijen niti jedan lijek za APV. Postoji cjepivo kojim možemo zaštititi ptice od zaraze tim virusom, ali je ono teško dostupno. Cijepi se uglavnom mlade ptice u 5. tjednu starosti (ovisi o veličini i vrsti ptice). Kako lijek ne postoji, iznimno je važno da bolest otkrijemo na vrijeme i spriječimo njezino širenje.
Prijenos bolesti i preventiva
Virus se prenosi samo iz ptice na pticu, ne i na druge životinje i čovjeka. Najčešće se prenosi direktnim kontaktom, udisanjem aerosola, preko praha sa perja, izmeta, sperme, jaja i hrane. Virus se prenosi i preko zaraženih posuda za hranu i vodu, gnijezda, materijala u gnijezdu, štapića za sjedenje, opreme za krletke... Virus se često prenese sa zaražene majke ili oca koji nemaju simptome bolesti na potomke u gnijezdu ili na jaje prije nego što se izlegnu. Virus je aktivan još neko vrijeme nakon što bolesnu pticu odstranimo iz prostora. Zato je potrebno prostore u kojima je živjela bolesna ptica temeljito očistiti. U prodaji je nekoliko dezinfekcijskih sredstava koja ubijaju virus. Vrlo je važno da, čim posumnjamo na bolest, bolesnu pticu izoliramo i tako spriječimo širenje virusa. Pticu testiramo na prisutnost virusa i u slučaju pozitivnog testa, testiramo i ostale ptice koje su bile u doticaju sa zaraženom pticom. Samo tako možemo odstraniti bolest iz jata. Da bi izbjegli širenje bolesti možemo preventivno testirati nekoliko ptica iz jata. To je najbrži i najtemeljitiji način za sprječavanje širenja bolesti.
